Van eigen tanden en kiezen naar een kunstgebit (een immediaatprothese)

Om allerlei redenen kunt u uw laatste tanden en kiezen verliezen (tandbederf, trauma). Na uw eerste bezoek bij de tandprotheticus zal hij u verwijzen naar een tandarts/kaakchirurg. Nadat de tandarts/kaakchirurg heeft besloten uw laatste tanden en kiezen te trekken verwijst hij u terug naar de tandprotheticus voor het vervaardigen van uw eerste kunstgebit (immediaatprothese).

• Het trekken van tanden en kiezen
• Het maken van het kunstgebit
• Het kunstgebit wordt direct geplaatst
• De eerste dag
• Behandelplan
• Wennen aan het kunstgebit

Het trekken van tanden en kiezen

Het trekken van de tanden en kiezen gebeurt meestal niet in één keer, want dat is nogal een grote ingreep. De tandarts trekt eerst uw kiezen. Uw tanden trekt hij pas later, zodat u niet zonder tanden hoeft te lopen. Tussen het trekken van kiezen en tanden zit doorgaans wel enkele weken. In de tussentijd krijgt het tandvlees en het kaakbot de gelegenheid om te genezen en te herstellen. U zult het dus een tijdje zonden kiezen moeten stellen, met eten is dat een beetje behelpen. Als de wonden nog niet genezen zijn, kunt het beste zacht voedsel eten. Daarna kunt u langzaam weer proberen te eten wat u normaal gewend bent. Meestal zal uw kauwvermogen wel minder zijn.

Het maken van het kunstgebit

Voordat uw tandarts/kaakchirurg uw laatste tanden trekt, worden door uw tandprotheticus afdrukken van uw kaken gemaakt. Deze afdruk dient als basis voor het vervaardigen van het kunstgebit. Misschien bevalt de kleur, de stand of vorm van uw eigen tanden niet helemaal. Bij het vervaardigen van uw kunstgebit kan rekening gehouden worden met uw wensen.

Het kunstgebit wordt direct geplaatst

Vroeger liepen de mensen voor ze een kunstgebit kregen meestal 3 maanden zonder tanden. Dit kan tegenwoordig nog steeds, echter maatschappelijk is dit vaak niet mogelijk. Tegenwoordig wordt het gebit onmiddellijk, na het trekken van de laatste tanden en kiezen, in de mond geplaatst. U vind het misschien een vreemd idee dat u een kunstgebit krijgt over de verse wonden. Maar u zult merken dat het kunstgebit als een soort verband op de wonden zit.

Als u het resultaat in de spiegel bekijkt, zal het er wat vreemd uitzien. U hoeft hier niet van te schrikken er is immers heel wat in uw mond gebeurd. Na een paar dagen ziet het er al een stuk beter uit.

De eerste dag

De eerste dag zal uw kunstgebit nog niet lekker zitten. Het zal klemmen en soms pijn veroorzaken. Toch mag u het niet uit uw mond halen. U kunt er de wonden weer mee open trekken. En omdat uw tandvlees daarna kan zwellen, zal het kunstgebit ook niet meer goed in de mond passen. De eerste uren na het trekken van de tanden kan uw speeksel rood zijn. Dat komt omdat de wonden nog een beetje nabloeden, maar dit zal vrij snel ophouden. Dan neemt het speeksel ook weer de normale kleur aan. Dat betekent niet dat de wonden helemaal zijn genezen. De eerste 24 uur kunt u ook beter niet spoelen. Er vormen zich namelijk bloedstolsels in de wonden. Door te spoelen laten die stolsels los en begint het bloeden opnieuw.

Er is een kleine kans dat het bloeden niet overgaat, ondanks de genomen voorzorgsmaatregelen. Waarschuw dan uw tandarts/kaakchirurg. Doe dat ook als u pijn houdt. In elk geval niet zomaar een pijnstiller nemen, want van sommige pijnstillers kan het bloeden juist heviger worden. De tandarts/kaakchirurg en tandprotheticus spreken met u af wat u de eerste 24 uur wel en niet mag doen.

Pas na de eerste dag mag het kunstgebit uit uw mond. Afhankelijk van wat u heeft afgesproken, doet de tandarts/kaakchirurg dat, of doet u het zelf. Als u het zelf mag doen, wees dan voorzichtig. Spoel het kunstgebit af en borstel het schoon. Reinig uw mond voorzichtig door te spelen met lauw water waarin u eventueel een beetje zout doet. U kunt daarvoor ook een bij de drogist verkrijgbaar spoelmiddel gebruiken. Spoelen met lauwe kamillethee kan ook heel goed.

Als de wonden beginnen te genezen zal de pijn verminderen en kunt u langzaam gaan wennen aan uw eerste kunstgebit. Dat vraagt tijd. Het gaat bij de een veel sneller dan bij de ander.

Behandelplan immediaat prothese

Afspraak 1. Intake gesprek
Uw persoonlijke gegevens, uw medicijngebruik en gegevens over gezondheid worden genoteerd. De situatie in uw mond wordt bekeken en besproken. Bent u verwezen door uw tandarts dan volgen direct afspraken voor vervaardiging van de prothese. Dient u nog door uw tandarts gezien te worden dan volgt een verwijzing naar uw tandarts.

Afspraak 2. Trekken van de kiezen
Alle resterende kleine en grote kiezen worden getrokken.

Afspraak 3. Eerste afdrukken
Er worden proefafdrukken van uw beide kaakdelen gemaakt (happen).

Afspraak 4. Definitieve afdrukken (indien nodig)
Indien nodig worden tweede afdrukken van uw kaakdelen gemaakt om op deze wijze een goede pasvorm van de prothese te kunnen bereiken.

Afspraak 5. Beetbepaling
Bepaald wordt hoe de kiezen op elkaar moeten komen te staan.

Afspraak 6. Proefprothese
De kiezen staan op een los plaatje om te zien of deze elkaar in de mond op de juist manier raken. In deze fase staan ook de voortanden op uw gipsmodel, echter deze kunnen niet in de mond gepast worden. Wel kunt u kijken hoe het resultaat gaat worden en of u de gebruikte tanden mooi vindt.

Afspraak 7. Tanden trekken en prothese plaatsen
De prothese is klaar. U wordt verdoofd en de laatste tanden/kiezen worden getrokken. Direct na het trekken wordt de prothese geplaatst.

Afspraak 8. Controle
Vaak komt u na 24 uur terug bij de tandarts/kaakchirurg om de prothese uit de mond te halen. De tandarts/kaakchirurg controleert of alles in de mond in orde is.

Afspraak 9. Nacontrole
Er zullen enkele nacontroles volgen om het verloop van slinken van de kaken in de gaten te houden. Indien nodig wordt de prothese tijdig aangepast.

Wennen aan het kunstgebit

Het eten
De eerste tijd zult u bij het eten misschien pijn hebben. Daar kunt u iets aan doen door alleen zacht en makkelijk voedsel te eten, bijvoorbeeld puree, gehakt of zacht fruit. Later kunt u langzaam harder voedsel proberen.

Praten
In het begin praat u wat onwennig. U slist bijvoorbeeld, bepaalde klanken zijn anders. Dat komt omdat uw mond nog moet wennen aan het kunstgebit. Oefenen helpt door bijvoorbeeld hardop de krant te lezen. De problemen met het praten gaan meestal vanzelf over.

Slapen met of zonder kunstgebit
Uw kaken hebben een tijdje nodig om te wennen aan het kunstgebit. De eerste week moet u het 's nachts dan ook niet uitdoen. Daarna is het juist beter om het voor het slapen wel uit te doen. Op die manier krijgen uw kaken de nodige rust. Misschien vindt u een mond zonder tanden en kiezen niet zo'n prettig idee. Doet u dan alleen het ondergebit uit. Als u het kunstgebit niet draagt, kunt u het bewaren in een reinigingsmiddel. Deze reinigingsmiddelen zijn verkrijgbaar bij uw tandprotheticus, de drogist of apotheek.

Controle van de prothese en de mondholte
De eerste tijd kan het kunstgebit ergens klemmen en pijn doen. Dat is heel normaal. Ga er wel mee naar uw tandprotheticus. Hij kan er namelijk iets aan doen. Ook als het na zo'n eerste correctie nog niet ideaal is, ga gerust terug. Na verloop van tijd zult u het gevoel hebben dan uw kunstgebit losser is gaan zitten. Doordat de wonden zijn genezen, zijn de kaken iets geslonken en is er ruimte ontstaan tussen de kaak en het gebit. Probeer niet het euvel zelf te verhelpen met kleefpasta of andere middelen. Uw tandprotheticus zal meestel het kunstgebit in de onderkaak maar soms ook het kunstgebit in de bovenkaak, na verloop van tijd aanpassen.